نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• شراره تاجمیر ریاحی ¹
• نجف جوکار ²

¹ دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شیراز

² استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شیراز

چکیده

عبدالرحمان چشتی بن عبدالرسول بن قاسم بن شاه چشتی یکی از عارفان سلسلۀ چشتیه است که در تذکره‌ها و متون عرفانی نامی از او دیده نمی‌شود. نخستین‌بار استاد دکتر توفیق سبحانی در کتاب نگاهی به تاریخ ادب فارسی در هند به آثار وی چون مرآت الاسرار، مرآت مداری، مرآت الحقایق، مرآت مسعودی، اوراد چشتیه و نفس رحمانی اشاره کرده است. مشهورترین کتاب او مرآت الاسرار است که تا کنون تصحیح نشده است. این اثر آگاهی‌های ارزشمندی درباره سلسلۀ چشتیه و عارفان فارسی سرای شبه قاره هند به دست می‌دهد که در ایران اطلاعات زیادی از آن‌ها در دست نیست. علی‌رغم اهمیت این نسخه، پژوهش‌های پیشین دربارۀ یکی بودن مرآت الاسرار و مرآت مسعودی، سال نگارش و سبک نثر آن سکوت کرده‌اند. این پژوهش با رویکرد کتابخانه‌ای به بررسی متن می‌پردازد و ثابت می‌کند که نثر متن متعلق به دورۀ صفویه، بینابین و زمان نگارش آن، سال ۱۰۴۵ تا ۱۰۶۵ه.ق. است.

کلیدواژه‌ها

• مرآت الاسرار
• عبدالرحمان چشتیه
• سبک

موضوعات

• متون نظم و نثر عرفانی