نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکترای تخصصی رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران

2 دانشگاه تهران

10.22054/msil.2022.66931.1038

چکیده

چکیده
پژوهش حاضر به بیان دیدگاه‌های مشترک مولوی و ابن‎عربی در باب مراتب حضرت موسی (ع) در حوزۀ عرفان اسلامی می‌پردازد. ابن‌عربی و مولوی، دیدگاه‌ها و اندیشه‌های مشترک فراوانی در باب این پیامبر الهی دارند و دلیل این موضوع، بن‌مایه‌های فکری مشترک آن‌ها به‌خصوص قرآن مجید، به‌عنوان سرچشمه و منبع اصلی معرفت و سپس احادیث و معارف اسلامی و تقریرات و تعلیمات عرفای سلف بوده است. بنابراین هر دو عارف به تعاریفی جامع در رابطه با جایگاه موسی در نظام آفرینش پرداخته‌اند. در این نوشتار با روشی توصیفی_تحلیلی به بیان و تطبیق مبانی اندیشه‌های مولوی و ابن‎عربی در باب مراتب و جایگاه وجودی موسی، با تمثیلات همانندی از سوی ایشان با پنج محورِ: الف: خلوص و علوّ موسی، ب: مرتبۀ تکلیم، ج: قتل طفلان بنی اسرائیل به دستور فرعون، د: جدال و غلبۀ معجزات موسی بر سحر فرعون، ص: ایمان فرعون در لحظات مرگ، ازنظر ابن‎عربی و مولوی، پرداخته‌ایم، بدون آن که تأثیرپذیری آن‌ها از یکدیگر، محل بحث و گفتگو باشد و پس از تجزیه و تحلیل داده‌ها و تطبیقِ مفاهیم و مؤلفه‌های نسبتاً مشترک، به نتایج مقتضی دست یازیده‌ایم.

کلیدواژه‌ها