نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

10.22054/msil.2025.82078.1145

چکیده

بررسی تجربه‌های عرفانی در آثار عارفان، بیرون از زبان امکان پذیر نیست. ولی با این همه زبان هم در تبیین این تجربه‌ها ناقص و نارساست.به همین خاطر عارفان معمولاً در آثار خویش سعی کرده‌اند با توسل به شکل‌های هنری و ادبی که از جمله آن‌ها نماد، تمثیل ، رمز، کنایه و استعاره است، آن تجربه‌های عرفانی خود را در قالب الفاظ که زبان عرفانی نامیده می‌شود و شامل زبان عبارت و اشارت است، تجلّی دهند. این پژوهش به شیوه تحلیلی در پیِ بررسیِ به کارگیری مؤلفه‌های زبان عرفانیِ ابوطالب مکی در قوت القلوب است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که ابوطالب مکّی با اتـکا بر روایات پیامبر و صحابه توانسته است، توحید صفاتی و افعالی را که نشان دهنده روحیه و سلوک عرفانی و تجربیات عملی او در زمینه عرفانی است، با بهره‌گیری از زبان عرفانیِ خاص خود که متأثر از کلام نفسی و مشتمل بر تمثیل، رمز ، اقتباس از آیات قرآنی و نقل حکایت است، نشان دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات